Rozwój emocjonalno - społeczny dzieci


2021-03-31

Rozwój emocjonalno-społeczny jest niezwykle ważną sferą życia dziecka. W okresie przedszkolnym następuje jego dynamiczny rozwój. Dzieci poznają, wskazują i wyrażają emocje, dzięki czemu doskonali się ich życie emocjonalne. Dziecko, które w okresie edukacji początkowej nie radzi sobie z emocjami, nie wyrośnie z problemu. Wraz z upływem czasu problem tylko się pogłębia.  Brak umiejętności radzenia sobie z emocjami, takimi jak lęk, złość albo smutek, mogą być przyczyną zaburzeń psychicznych u dzieci, a także wśród osób dorosłych.

W jaki sposób wesprzeć rozwój emocjonalno-społeczny dziecka? Poniżej przedstawione zostanie kilkanaście punktów, które pozwolą zadbać o rozwój emocjonalno-społeczny dziecka. Są to:

- rozpoznawanie i nazywanie swoich uczuć w konkretnych sytuacjach,
- rozwijanie umiejętności panowania nad emocjami,
- ćwiczenie podejmowania określonych czynności, które pomagają regulować emocje,
- budowanie realnego poczucia własnej wartości dziecka,
- motywowanie do współdziałania,
- wdrażanie do samodzielności (nie wyręczanie dziecka z czynności, z którymi jest w stanie sobie poradzić, dawanie możliwości samodzielnej wypowiedzi, formułowanie pytań w taki sposób, by dziecko miało szansę samo na nie odpowiedzieć),
- akceptowanie WSZYSTKICH uczuć dziecka,
- aktywne, wspierające słuchanie dziecka,
- stopniowe doskonalenie umiejętności przyswajania norm i zasad społecznych,
- rozwijanie poczucia obowiązku i odpowiedzialności,
- uwalnianie dziecka od grania narzuconych ról w domu i w przedszkolu,
- wspieranie procesu budowania wzajemnych relacji między ludźmi
– nauczenie dzielenia się, czekania, szanowania innych,    
- przyjmowania odpowiedzialność za swoje zachowanie,
- uwrażliwianie na kontakt wzrokowy i słuchowy, koncentrowanie uwagi na aktualnej sytuacji, na twarzy mówiącej osoby oraz  umiejętność aktywnego słuchania i wykonywania poleceń,
- wdrażanie nawyku kończenia działań przed rozpoczęciem następnych.

Najważniejsze jest jednak to, aby „pobyć” z dzieckiem. Porozmawiać z nim o swoim dniu, o przeżywanych emocjach (wszystkich, tych przyjemnych i nieprzyjemnych). Dziecko uczy się przez naśladowanie, modelowanie osoby ważnej dla niego. Musimy pokazać dziecku, w jaki sposób regulujemy swoje emocje poprzez mówienie o ich odczuwaniu. Wszystkie uczucia są nam potrzebne i nie ma nic w nich złego, dopóki kontrolujemy sposób ich wyrażania. Dlatego ważne jest, aby opowiedzieć swojemu maluchowi, że zdenerwowałeś się dzisiaj w pracy, bo ktoś zjadł Twoją kanapkę z lodówki, a Ty byłeś bardzo głodny i coraz bardziej zły. Powiedz, co zrobiłeś w tej sytuacji i jak sobie z nią poradziłeś. Przede wszystkim pokaż, że akceptujesz wszystkie uczucia swoje i dziecka.

 Marta Kasperek