---

Ćwiczenia usprawniające narządy mowy przygotowują dziecko do prawidłowej wymowy. Można je prowadzić już z 2 - 3 letnim dzieckiem. Warto zapamiętać, że dzieci mają naturalną skłonność do  powtarzania ulubionych zabaw. Dlatego takie ćwiczenia prowadzone w formie zabawy będą dziecku sprawiały przyjemność. Początkowo takie ćwiczenia wykonujemy z dzieckiem przed lustrem. Zaczynamy od najprostszych ćwiczeń, a następnie przechodzimy stopniowo do trudniejszych. U większości dzieci z wadą wymowy występuje obniżona sprawność narządów artykulacyjnych tzn. języka, warg, policzków, podniebienia miękkiego. Czasem przyczyną wady wymowy są nieprawidłowości w budowie anatomicznej narządów mowy, np. zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe, przerośnięty język, zbyt duża masa języka, rozszczep wargi itp. Przyczyną mogą być także nieprawidłowe nawyki związane z połykaniem lub oddychaniem. W tych wszystkich przypadkach konieczne będą ćwiczenia motoryki narządów mowy.

Ćwiczenia warg:

Cmokanie – posyłanie całusków.
Parskanie - wprawianie warg w drganie
Uśmiech i dzióbek – naprzemiennie
Króliczek – przesuwanie ściągniętych warg na prawo i lewo
Płukanie – przesuwanie powietrza do lewego i prawego policzka
Masaż warg zębami
Dmuchanie na piórko lub piłkę pingpongową.
Nadmuchany balonik – nadymanie policzków
Dźwig – przenoszenie za pomocą warg z jednego talerzyka na drugi
Ćwiczenia języka:

Głaskanie podniebienia” czubkiem języka, jama ustna szeroko otwarta.
Kląskanie językiem.
Dotykanie czubkiem języka na zmianę do górnych i dolnych zębów, przy maksymalnym otwarciu ust / żuchwa opuszczona/.
Język lekko wysunięty opiera się na wardze dolnej i przyjmuje na przemian kształt „łopaty” i „grota”.
Oblizywanie zębów po wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni dziąseł pod wargami. Usta zamknięte.
Ćwiczenia podniebienia miękkiego:

Ziewanie
„Chrapanie” na wdechu i wydechu
Picie napojów przez słomkę
Zasysanie słomką skrawków papieru i przenoszenie ich z jednego miejsca na drugie
Naśladowanie różnych rodzajów śmiechu (dorosłego, dziecka, chłopca, dziewczynki, staruszki)
Wąchanie np. kwiatów
Ćwiczenia oddechowe:

Wdech nosem i wydech ustami
Unoszenie piórka w powietrzu tak by nie spadło
Dmuchanie balonów
Chuchanie na zmarzniete ręce
Puszczanie baniek mydlanych
Dmuchanie w słomkę i tworzenie baniek w kubku z wodą
Dmuchanie na zawieszone na nitkach małe elementy
Dmuchanie na wiatraczek
Poniżej przedstawiam propozycje ćwiczeń oddechowych oraz gimnastyki buzi i języka wraz z instruktorem:

https://www.youtube.com/watch?v=JmlWtzAdFe0
https://www.youtube.com/watch?v=7jZVm-C5BJ8&t=5s
https://www.youtube.com/watch?v=ZmUWz8b1KKM
Można również skorzystać z ćwiczeń losowanych na "kole fortuny" lub otworzyć "pudełko":

https://wordwall.net/pl/resource/5913803/%C4%87wiczenia-oddechowe
https://wordwall.net/pl/resource/1335753/%C4%87wiczenia-oddechowe
https://wordwall.net/pl/resource/1880180/%C4%87wiczenia-artykulacyjne
https://wordwall.net/pl/resource/1554981/%C4%87wiczenia-artykulacyjne
Magdalena Bożek